Kütüphanelerde ‘yapay zekalı robot’ dönemi

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan proje ile ilk etapta 100 kütüphane, yapay zeka ile birbirine bağlanacak. Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Taner Beyoğlu, kullanıcıların aradığı bilgi ve belgelere artık daha hızlı ve kolay ulaşabileceğini belirtti. Beyoğlu, 2024 yılında yapay zeka temelli 100 kütüphane hedefiyle yola çıktıklarını söyleyerek, “Amacımız, vatandaşlarımızın kütüphanelerimizde bakanlık olarak sunduğumuz kaynaklara ve hizmetlere en kısa sürede ve kolay şekilde erişmelerini sağlamak. Diğer yandan da yapay zeka temelli olarak sahadan topladığımız verileri yönetimsel faaliyetlerimizde kullanmak, oradan elde ettiğimiz verileri yapay zeka marifetiyle yaptığımız analizleri stratejilere dönüştürerek vatandaşlarımıza ileteceğimiz kütüphane hizmetlerinin içeriğini zenginleştirmek” dedi.

‘ROBOTLARIN KULLANILMASI PLANLANIYOR’

Beyoğlu, vatandaşların sadece sesli iletişim kurarak aradıkları kaynağa ve kaynağın konumuna ilişkin bilgi sahibi olabileceğini belirterek, “ChatGPT temelli bir yazılımla, sesli iletişim sistemleri ile Bakanlığımızdaki bütün fiziksel, dijital veri kaynaklara sadece bir soru sorarak sesli ve yazılı olarak ulaşılabilecek. Bu anlamda dezavantajlı gruplarımızı, engelli kullanıcılarımızı düşündük. Bir kütüphaneye gittikleri zaman araştırma ihtiyaçları neyse ya da kütüphaneden beklentileri neyse onlarla ilgili sorularını bir iki kelimeyle ifade ettiklerinde istediklerini bir bütün olarak alabildikleri bir yanıt sistemi. Bunun temelinde de yapay zeka, bir Chat GPT programı yer alacak. Bunlardan bazılarını bir ekran marifetiyle oluşturduğumuz ‘avatar’ ile sesli iletişim kurdurarak yaptıracağız. Bazı kütüphanelerimizde ise belki bir robotla karşı karşıya gelecekler. Akıllı kütüphane projemiz çerçevesinde belirlenecek kütüphanelerimizde yapay zeka ile donatılmış olan, haritalama sistemi ile insansız çalışma prensibine sahip, üzerinde sensörler bulunan ve otonom gezinme özelliği ile programlama yaparak kütüphane kullanıcılarımıza ödünç kitap alınması veya verilmesi, üyelik kaydı, kitabın bulunduğu rafı tarif etme veya bizzat eşlik ederek bulma gibi hizmetleri sunabilecek robotların kullanılması planlanıyor” dedi.

‘ANKARA’YA GELMELERİNE GEREK KALMAYACAK’

Beyoğlu, bu proje ile artık birçok işlemin tek bir sistem üzerinden gerçekleştirileceğini belirterek, “Sistemimizin sağlığı en büyük avantaj, milli kütüphanemizdeki milyonlarca kaynağın, dijital kaynağın, taşrada farklı illerimizde, ilçelerimizdeki halk kütüphane kullanıcılarımızın hizmetine açılması. Bu yapay zeka yazılımı sadece fiziksel kaynakları taramakla kalmayacak, Bakanlığımızın başta milli olmak üzere çok büyük bir veri havuzu var. Dijital kaynak olarak e-kitap veri tabanlarımız var. Bunlar içinden de tarama yaparak vatandaşlarımızın hizmetine hangi ilde, ilçede olurlarsa olsunlar, ilk önce bu ilk 100 kütüphanede başlamak üzere, daha sonra genele teşkil edecek şekilde kaynaklara ulaşmış olacaklar. Yani araştırmacılarımızın, akademisyenlerimizin, birçok kaynakla ilgili olarak Ankara’ya gelmesine gerek kalmadan bu kaynaklara erişebildiği bir sistem oluşturmamızda da bu yapay zeka yardımcı olacak” diye konuştu.

sonbasin.com / DHA