İLK YARDIM

“İlk yardım herhangi bir kaza veya yaralanma anında sağlık ekiplerinin olay yerine gelinceye kadar hasta ve/veya yaralının hayata tutunması amacıyla olay yerinde mevcut koşullarda yapılan ilaçsız uygulamadır.

Olay anında saniyelerin önemli olduğu durumlar vardır bu durumlarda sağlıklı bir ilkyardım uygulamasının yapılması hastanın hayatını kurtaracaktır. Fakat ülkemize baktığımızda ne yazık ki bu bilgilerin bilinmediğini görmekteyiz herhangi bir kaza olması veya acil bir durum söz konusu olması durumunda hep kulaktan doğma bilgilerle hareket edilerek olay yerinde hastaya faydadan çok zarar vermekteyiz. Gelişmiş ülkelere baktığımızda bu durum çok nadir gözlemlenmektedir; çünkü yurt dışında insanlar ilkyardım eğitimini ilkokuldan itibaren almakta ve bu konuyu hassasiyetle takip etmektedir.”

Taşınabilir kalp şok cihazı kullanımı artmalı

Yapılan istatistik çalışmaları sonucu sertifikalı ilkyardımcı sayısının gelişmiş ülkelerde %9 iken maalesef ülkemizde %1 oranında kaldığını görüyoruz. Mehmet Uğur sözlerine şunları ekledi: “Gelişmiş ülkelerde ani kalp durmalarında ölümler çok nadir görülmektedir nedeni ise otomatik external defibrilatör kullanımı; bu cihaz ani kalp durması esnasında kuralına uygun kullanıldığında hastayı %70 oranında hayatta tutmaktadır.

Bu cihaz hastanede kullanılan şok cihazlarından farklı olarak otomatik olarak bizi yönlendirmekte ve kalpin ritmini analiz ederek duruma göre kalbe şok vermektedir. Bazı ülkelerde acil yardım numarası arandığında drone monte edilmiş bu cihaz gelmekte ve aynı zamanda üzerinde bulunan kamera sayesinde de olay yerinde bulunan kişiyi komutla yönlendirmektedir.

Ülkemizde yeni başlayan çalışmalarla büyük AVM, tren istasyonları, hava alanı gibi noktalara koyulması planlanıyor. Fakat yeterince bu cihaz konusunda bilgi sahibi olmadığımızdan bu cihazın yetkisiz ellere geçmesi ve uygulanması zarar verebilir.” İlkyardım bilmek olay yerinde ambulans gelene kadar hastaya fayda sağlayacaktır ani kalp durmalarında kişinin 5 dk yaşama süresi vardır 6.cı beyin ölümü başlar ve 12 dakikadan itibaren hasta ölü kabul edilir olay yerinde yapacağımız kalp masajı sayesinde kişinin hayata tutunmasını sağlamak mümkün olacaktır. Trafik kazalarında olay yeri genellikle kalabalıktır ve panik halde karga tulumba hasta dışarı çıkarılıp hastaneye götürülmekte ve bu durum omurilikte sıkıntı olduğundan hastanın felç kalmasına hatta ölümüne yol açabilir.

İlkyardım hayat kurtarır

Mehmet Uğur, ilkyardım konusunda bizlere faydası olabilecek bazı bilgileri şöyle özetledi: “Olay yerinde sessiz yatan birini gördünüz sakin olun öncelikle yapmanız gereken hastaya seslenerek bilinç kontrolü yapmak yaptığınız kontrolde size yanıt vermiyorsa etraftaki kişilerden sesli yardım isteyerek 112 yi aramasını isteyin hastanın önce ağız içine bakarak yabancı cisim arayın. Sonrasında başı alından destekleyerek yukarı doğru kaldırın bilinç kayıplarında dil pelteleşerek solunum yolunu tıkayacaktır hava yolunu mutlaka açmanız gerekmektedir.

Sonrasında kulağınızı ağzına getirip gözlerinizde göğüs kafesine bakarak 10 sn solunum kontrolü yapın. Nefes almıyorsa temel yaşam desteğine başlayın. Eğer ki nefes alıyorsa başından başlayıp ayak parmağına kadar kırık, yaralanma, kanama yönünden değerlendirip engel teşkil eden bir durum yok ise hastayı yan çevirip başı yukarıda tutarak ambulansın gelmesini bekleyin.

Kanama durumlarında müdale edilmesi önemlidir özellikle ciddi kanamalarda fazla kan kaybı yaşanırsa hasta hayatını kaybedebilir.Temiz bir bezle baskı uygulayın durmuyor ise 2.ci bezle baskı uygulayın şayet gene durmuyorsa bandaj yapıp kalp seviyesinin üzerinde tutun bu kanamayı biraz azaltacaktır.kanama hala devam ediyorsa bir üst atar damar bölgesine baskı yapmak faydalı olacaktır.(şah damarı, köprücük kemiği üzeri, koltuk altı, kolun üst bölümü, kasık, uyluk) bizim baskı yapacağımız yerler arasındadır.

Artık kanamayı da durduramıyorsak en son çare olarak turnike yapmak bizim için kaçılmazdır. Yaralanma durumunda enfeksiyona karşı yaralı bölge kapatılmalı ve yabancı cisim varsa dokunulmamalıdır.

Kırık olması durumunda kırık bölge gereksiz hareketlerden ve zorlanmalardan kaçındırmalıdır. Hareket ettirilmesi kas yaralanaması ve sinir harabiyeti yaratacağından durum daha kötü olabilir böyle durumda sert malzemeler yardımıyla nasıl bulunduysa öyle sabitlenerek sağlık kuruluşuna gönderilmelidir. Yanık olması durumunda bölge 15-20 dk boyunca akan suyun altında tutulup yabancı bir madde sürülmeden nemli bir bezle kapatılıp sağlık kuruluşuna gönderilmelidir.

Zehirlenmelerde kesinlikle neden zehirlendiğini bilmiyorsak kusturmamalı ve sağlık kuruluşuna sevki sağlanmaldır. Yoğurt, ayran yenmesi sindirimi kolaylaştırdığından kesinlikle önerilmez. Hava durumunda vücut ısısı yükseldiğinden ılık duş aldırılması faydalı olacaktı şayet vücut ısısı düşmüyorsa sağlık kuruluşundan yardım alınması gerekecektir.

Bayılma durumunda hastaya ağızdan yiyecek ve yabancı madde koklatmadan ayaklarını 30 cm yukarı kaldırmanız kısa zaman içerisinde hastayı kendine getirecektir. Kalp krizi olması durumunda ise hastayı güvenli bir alana alıp yarı oturtup doktor tarafından kullanılan bir ilacı varsa onu vererek durumunu gözlemleyip hastaneye sevkini sağlamanız faydalı olacaktır.

Epilepsi nöbeti durumunda kafa yaralanmasını önlemek son derece önemlidir kriz esnasında başın altına yumuşak malzeme koymanız hayatını kurtaracağı gibi etrafında zarar verecek malzemeleri taşımanız hasta açısından faydalı olacaktır ağzından köpük geldiği gördüğünüz zaman başını yana çevirip durumunu gözlemleyerek hastaneye sevkini sağlamanız gerekmektedir.

Bu gibi pratik uygulamaların yapılması hasta açısından faydalı olacağından kulaktan doğma bilgilerle kesinlike müdahale edilmesi sakıncalıdır. 2 günlük temel ilkyardım eğitimi almanız sizi ve sevdiklerinizi güvende tutacaktır.”

Kaynak: www.sonbasin.com