Tayvan lideri Tsai’den ‘demokrasi çipleri’ vurgusu

PEKIN (AA) – Tayvan ajansı CNA’nın haberine göre, Tsai, Ada’yı ziyaret eden ABD’nin Indiana eyaletinin Valisi Eric J. Holcomb ile görüşmesinde Başkan Joe Biden’ın bu ayın başında Çip ve Bilim Yasası’nı onaylayarak yürürlüğe koymasının, tedarik zincirlerinin güvenliğini güçlendireceğine inandığını belirtti.

Ekonomik güvenliğin ulusal ve bölgesel güvenliğin önemli bir sac ayağı olduğunu vurgulayan Tsai, “Tayvan demokratik ortakları ile sürdürülebilir tedarik zincirlerini oluşturmak, ‘demokrasi çiplerini’ üretmek için iş birliğini güçlendirmeye hazır. Ortak değerlerimizi birlikte koruyabilir ve daha fazla refah yaratabiliriz.” dedi.

ABD’li Vali Holcomb da görüşmede, başta Ada’nın en büyük entegre devre üreticisi MediaTek olmak üzere 10 Tayvan şirketinin Indiana’da yatırımları olduğunu aktararak, “Tayvan gibi bir ortakla yeniliğin yön verdiği bir geleceği yaratabileceğimize, küresel çözümler üretebileceğimize ve bizi ileri götürecek çığır açıcı araştırmaları yürütebileceğimize inancım tam.” ifadelerini kullandı.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ay başındaki ziyareti sonrası gerilimin sürdüğü bir dönemde Ada’ya gelen Holcomb, Kovid-19 salgının başlangıcından bu yana ziyaret eden ilk ABD’li vali oldu.

“Çip Dörtlüsü”

Görüşmenin, ABD’nin Japonya, Güney Kore ve Tayvan ile oluşturmayı tasarladığı, çip üretiminde iş birliğini öngören “Çip Dörtlüsü” birlikteliğinin hazırlıklarının yapıldığı bir döneme denk gelmesi dikkati çekti.

İlk hazırlık toplantısının ağustos sonunda veya eylül başında yapılması planlanan “Çip Dörtlüsü”, Çin tarafından, çip sektöründe kendisine karşı blok oluşturma çabası olarak yorumlanıyor.

ABD Başkanı Joe Biden’ın 9 Ağustos’ta imzalayarak yürürlüğe soktuğu yasa, ülke içinde yarı iletken üretimini teşvik için yaklaşık 52 milyar dolarlık desteğin yanı sıra yarı iletken fabrikası kuracak firmalara dört yıllığına yüzde 25’lik vergi indirimi vadediyor.

Yasanın, teşviklerden yararlanmak isteyen şirketlere, üçüncü ülkelerdeki üretim tesislerinin teknolojik kapasitesini geliştirmeme şartı getirmesi, Çin’in bu alandaki etkisini sınırlama hedefine işaret ediyor.

Pelosi’nin ziyareti

Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada’yı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Daha önce 1997’de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.

Ziyaret, Ada’yı topraklarının parçası olarak gören Pekin’in tepkisini çekmişti, Çin ordusu ziyaretin ardından Ada çevresi askeri tatbikatlara başlamıştı.

Pekin, “tek Çin ilkesini” vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM’de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor.

Muhabir: Emre Aytekin