Devam eden resesyon endişeleri ve dolara olan talep emtia piyasasına göz açtırmıyor

İSTANBUL (AA) – Emtia piyasasında haftalardır devam eden düşüş eğiliminin önüne geçilemiyor. ABD’de hafta içinde açıklanan enflasyon verilerinin ABD Merkez Bankası’nı (Fed) daha da “şahinleştireceği” ve ülkenin resesyona gireceği endişesiyle emtia piyasasındaki negatif seyir daha da derinleşti.

Hafta içinde açıklanan verilere göre, ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık bazda yüzde 1,3 ve yıllık bazda yüzde 9,1 artarak beklentileri geride bırakırken, Fed’in enflasyonu kontrol altına almak amacıyla sıkılaştırıcı politikalarında daha da “şahinleşebileceği” endişesi risk algısını artırdı.

Veri sonrası para piyasalarında Fed’in temmuz ve eylül toplantılarında daha güçlü sıkılaştırıcı adımlar atacağı fiyatlanmaya başlandı. Fiyatlamalarda, Fed’in yüzde 80 ihtimalle temmuzda 100, eylülde ise 75 baz puan faiz artıracağı beklentisi öne çıktı.

Buna karşın Fed’in “şahin” üyelerinin “100 baz puanlık faiz artışı yerine 75 baz puanlık artışın uygun olduğunu” belirtmesi sonrası para piyasalarında 100 baz puan faiz artışı ihtimali geriledi. Artan risk iştahıyla küresel pay piyasaları, kayıplarını haftanın son işlem gününde sınırlı da olsa telafi etti.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda temmuz ayı toplantısında faizin yüzde 70 ihtimalle 75 baz puan artırılacağı tahmin edilirken, eylül toplantısı için fiyatlamaların zorlaştığı görülüyor.

Söz konusu gelişmelerle artan resesyon ve enflasyon endişelerinin dolar talebini desteklemesi sonrası emtia piyasasındaki satış baskısı devam ediyor.

Dolar endeksi 109,3 ile son 20 yılın zirvesine çıkmasının ardından haftayı yüzde 1,1 yükselişle 108,1’den tamamladı.

1.697,6 dolarla bir yılın en düşük seviyesini gören altının ons fiyatı, düşüş eğilimini üst üste 5. haftaya taşıyarak haftayı yüzde 2,2 değer kaybıyla 1.707 dolardan tamamladı. Güçlü dolar, altının ons fiyatını da baskılamayı sürdürüyor.

18,145 dolarla 2 yılın en düşük seviyesini gören gümüş, geçen hafta yüzde 3,1 azaldı. Platin yüzde 5,2 ve paladyum yüzde 15,9 değer kaybetti.

Bakırın libresi Kasım 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gördü

Geçen hafta 3,1732 dolarla Kasım 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören bakırın libresi, haftayı yüzde 7,8 değer kaybıyla tamamladı.

Alüminyum yüzde 3, nikel yüzde 11 ve çinko yüzde 5,3 azalış kaydetti.

Hafta içinde resesyon endişeleriyle 92,5 dolara kadar gerileyen Brent petrolün varil fiyatı, geçen hafta yüzde 7 düştü.

New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz ise yüzde 16,9 artış kaydetti. Doğal gaz arzına ilişkin problemler devam ederken, Gazprom, yaptığı açıklamada, Kanada’da tamire alınan Siemens marka kritik bir türbin motorunun Rusya’ya iade edilmesi için gerekli evraklarının olmadığını ve bu yüzden gaz akışını garanti edemeyeceklerini duyurdu.

Tarım emtialarında sert düşüşler görüldü

Geçen hafta tarım emtialarında sert düşüşler görüldü. Resesyon endişeleri ve merkez bankalarının “şahin” para politikaları tarım emtiaları üzerinde etkili olmaya devam ediyor.

Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday 7,6575 dolarla Şubat 2022’den bu yana en düşük seviyeye indiği geçen haftayı yüzde 12,4 düşüşle tamamladı.

Geçen hafta mısır yüzde 3 ve soya fasulyesi yüzde 3,9 düşüş, pirinç ise yüzde 0,4 artış kaydetti.

82,54 dolarla Mayıs 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gören pamuk yüzde 7,2 ve 1,9460 dolarla Ekim 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gören kahve yüzde 9,4 azaldı.

Şeker de geçen hafta yüzde 0,3 değer kaybetti.

“Küresel sıcaklıklar nedeniyle pirinç üretimine yönelik endişeler var”

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, Fed’in faiz artırımı ile beraber ekonomik büyümede yavaşlama endişelerinin arttığını belirterek, faiz artırımlarının dolar endeksini yukarı çektiğini, bunun da tüm emtia piyasalarında satış baskısına neden olduğunu söyledi.

Ergezen, merkez bankalarının enflasyona karşı faiz artırımlarına gitmesinin ekonomik büyümenin yavaşlayacağı endişelerini beraberinde getirdiğini aktardı.

Mısırdaki düşüşe değinen Ergezen, üretim tahminlerinde artış olmasının Rusya-Ukrayna savaşının etkilerinin beklenildiği kadar kötü olmadığı algısı oluşturduğunu kaydetti.

Ergezen, pirinçteki yükselişe işaret ederek, “Küresel sıcaklıklar nedeniyle pirinç üretimine yönelik endişeler var. Bu nedenle pirinç fiyatlarında alıcılı bir seyir izledik. Ayrıca, cuma günü dolar endeksindeki düşüş alımları destekledi.” ifadelerini kullandı.

Pamuğun haftayı düşüşle tamamladığını aktaran Ergezen, faiz artırımlarının ekonomik verilere duyarlı pamuk piyasasında satıcıların etkin olmasına yol açtığını belirtti.

Ergezen, dolar endeksinin güçlenmeye devam etmesinin kahve fiyatları üzerinde de satış baskısı oluşturduğunu söyledi.

Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu